Silnik zaburtowy to bardzo często stosowany rodzaj napędu łodzi motorowych, jachtów oraz innych niewielkich jednostek pływających. Może być stosowany jako napęd samodzielny lub dodatkowy, z czym często mamy do czynienia w przypadku jachtów żaglowych. Niezwykle ważnym elementem silnika zaburtowego jest śruba napędowa. Za co odpowiada śruba napędowa w silniku zaburtowym? Podpowiadamy.
W teorii wszystkie silniki zaburtowe składają się z podobnych elementów, jednak różnią się pod wieloma względami. Nie chodzi jedynie o np. rodzaj napędu, ale także jego wydajność i parametry śruby napędowej, dzięki której jednostka pływająca wprawiana jest w ruch. Wybierając silnik zaburtowy, warto poświęcić szczególną uwagę parametrom śruby napędowej, bo zyskamy wówczas pewność, że silnik zaburtowy spełni nasze oczekiwania. Bardzo ważna jest również jakość napędu, która przekłada się m.in. na jego żywotność. Korzystając z silnika zaburtowego, musimy mieć pewność, że nie zawiedzie nas w najmniej oczekiwanym momencie. Niestety, w praktyce okazuje się, że jednym z najbardziej awaryjnych elementów silników zaburtowych są właśnie śruby napędowe, bo to one są najbardziej narażone m.in. na uszkodzenia mechaniczne.
Bez sprawnej śruby napędowej łódź nie popłynie. Jest ona niezbędna w celu wprowadzenia łodzi w ruch. Śruba napędowa jest jednym z rodzajów pędników, które w celu napędzania łodzi potrzebują odpowiedniego napędu mechanicznego. Napędzający śrubę napędową silnik wprawia ją w ruch obrotowy, który przetwarzany jest w siłę naporu. Dzięki niej łódź może poruszać się po wodzie z określoną prędkością. Za szybkość poruszania się śruby napędowej odpowiada jej skok. Często można spotkać się z porównaniem śruby napędowej silnika zaburtowego do samochodowej skrzyni biegów. Jest w tym sporo racji, bo skok śruby napędowej przekłada się na szybkość jej poruszania się oraz to, w jaki sposób radzi sobie ona z masą. Wolna śruba napędowa o mniejszym skoku lepiej radzi sobie z dużą masą, a szybka śruba napędowa o większym skoku może efektywnie pracować w przypadku mniejszej masy.
Ponadto każda śruba oprócz skoku ma również średnicę – jej zwiększenie ma bardzo podobne, jak nie takie same skutki, jak zwiększenie skoku. Średnica ma jednak pewne ograniczenia spowodowane budową różnego rodzaju silników.
Podstawowymi kryteriami uzależniającymi dobór śruby jest: masa łodzi, jej wielkość (powierzchnia dna) i kształt dna. Znaczenie ma również przełożenie zastosowane, w danym modelu silnika, w przekładni napędowej. Ponadto warto przy tym wiedzieć, że śruby dzielą się na: uciągowe i normalne.
Śruby uciągowe są najczęściej stosowane w żaglówkach i hausboutach. Dobranie tego rodzaju śrub polega na wypośrodkowaniu między prędkością a obrotami silnika i jego możliwościami do nadania ruchu łodzi. Śruby te w silnikach zaburtowych mają za zadanie popchnąć łódź o dużym ciężarze, pływającą metodą wypornościową, z jak największą prędkością zachowując optymalne obroty silnika.
Śruby normalne stosowane są w łodziach ślizgowych. Mają za zadanie wprowadzenie łodzi pływającej metodą ślizgu, w tenże, w jak najkrótszym czasie oraz nadanie jej maksymalnej prędkości. Dobiera się je tylko i wyłącznie metodą osiągnięcia założonych obrotów w silniku. Reszta wyników jest wypadkową tego warunku. Owszem można polepszać pewne zadania, jak na przykład szybsze wyjście w ślizg np. dodając ilość łopat, jednak powoduje to spadek prędkości i obrotów silnika. Niektórzy producenci zamieniają powierzchnie łopat na ich ilość, zachowując proporcje z ich średnicą. Zmienia to parametry pływania łodzi, polepszając prędkość lub skracając czas wyjścia w ślizg, przy zachowaniu maksymalnych obrotów silnika.
Są jeszcze śruby specjalnie typu Balistic firmy Michigan zaprojektowane do silników zaburtowych, które umożliwiają lepsze napowietrzenie wody wokół śruby przez jej uniesienie (wytrymowanie). Efekt takiego działania można porównać do zmiennej fazy rozrządu w samochodzie.